Η υγιεινή διατροφή στην παιδική ηλικία
έχει κομβική σημασία, καθώς από αυτήν
εξαρτάται τόσο η φυσιολογική ανάπτυξη
του παιδιού όσο και οι συνήθειες που θα
έχει στην ενήλικη ζωή του.

Πρόσφατα έχει απασχολήσει τους
επιστήμονες η αύξηση των ποσοστών
παχυσαρκίας, υπερλιπιδαιμίας και
σακχαρώδους διαβήτη τόσο στους
ενήλικες όσο και στα παιδιά. Με τον όρο
μεταβολικό σύνδρομο εννοούμε τις
παραπάνω παθήσεις, καθώς και άλλες,
κοινός παρονομαστής των οποίων είναι οι
μεταβολικές διαταραχές. Αναφέρεται ότι
οι διαταραχές αυτές συσχετίζονται με το
σύγχρονο τρόπο ζωής και σε μεγάλο βαθμό
με τη διατροφή μας. Για το λόγο αυτό
ξεκίνησε μια προσπάθεια προώθησης των
φρούτων και λαχανικών και περιορισμού
των γλυκισμάτων, των σνακς και των
αναψυκτικών στην παιδική διατροφή.

Η σωστή διατροφή ξεκινά στη βρεφική
ηλικία. Έχει παρατηρηθεί ότι τα βρέφη
αντιδρούν σε γλυκές τροφές με ηρεμία
και ευχαρίστηση και για το λόγο αυτό τις
προτιμούν. Από τον 5ο περίπου μήνα
αναπτύσσουν και την αίσθηση της αλμυρής
γεύσης. Όλες οι υπόλοιπες νέες γεύσεις
δεν γίνονται αυτομάτως αποδεκτές και
αυτό είναι μια απόλυτα φυσιολογική
συμπεριφορά.

Για να δεχθεί, λοιπόν, ένα μικρό παιδί
νέες υγιεινές γεύσεις, θα πρέπει αυτές
να του προσφέρονται πολλές φορές και
ξεχωριστά, και αυτό με υπομονή και όχι
με επιμονή.

Ο λόγος είναι ότι τα παιδιά συχνά
συσχετίζουν την κατανάλωση τροφίμων με
ένα συναίσθημα, ειδικά στην πρώτη
«επαφή» με τη νέα γεύση. Έτσι θα πρέπει
να αποφεύγεται η ένταση στο τραπέζι και
επίσης τα τρόφιμα να μη
χρησιμοποιούνται ως βραβείο ή ως
τιμωρία, π.χ. να μη λέμε «αν φας τις
μπάμιες, θα σου δώσω να φας μετά και
παγωτό». Η μίμηση αποτελεί ακόμα ένα
ισχυρό κίνητρο για την πρόσληψη ή μη
ενός γεύματος. Όταν κάποιο μέλος της
οικογένειας είναι παχύσαρκο ή
ανορεκτικό ή εκφράζει απέχθεια προς μια
τροφή, το πιο πιθανό είναι το παιδί να
υιοθετήσει ανάλογη συμπεριφορά, ενώ το
αντίθετο συμβαίνει όταν οι γονείς
καταναλώνουν με ευχαρίστηση υγιεινές
τροφές.

Τι προσέχουμε

Στα εμπόδια σωστής διατροφής
συγκαταλέγονται :

  •  Ο αγχώδης τρόπος ζωής, που οδηγεί σε
ελλιπή χρόνο παρασκευής υγιεινού
φαγητού στο σπίτι.

  •  Τα πολλά ανθυγιεινά μικρογεύματα -
σνακς μεταξύ των κύριων γευμάτων.

  •  Η κατανάλωση φαγητού σε διάφορα μέρη
του σπιτιού και η μη τήρηση
συγκεκριμένου ωραρίου γευμάτων.

  •  Οι συναισθηματικές εντάσεις κατά τη
διάρκεια του γεύματος και η χρήση του
φαγητού για παρηγοριά ή αμοιβή.

  •  Είναι λανθασμένη η αντίληψη ότι η
υπερπροσφορά φαγητού οδηγεί στην
καλύτερη και γρηγορότερη ανάπτυξη των
παιδιών. Το μόνο που επιφέρει στο παιδί
είναι να ψηλώνει πρόωρα, χωρίς να
επηρεάζεται το τελικό ύψος της ενήλικης
ζωής του, και να επιβαρύνεται το
μεταβολικό και καρδιαγγειακό του
σύστημα.


Πρακτικές συμβουλές

Ο παιδίατρος θα σας καθοδηγήσει πώς να
ταΐζετε σωστά το παιδί σας, διότι,
ανάλογα με τη φάση ανάπτυξής του,
αλλάζουν οι διατροφικές του ανάγκες.
Ένας απλός κανόνας ισορροπημένης
διατροφής είναι τα φρούτα, οι σαλάτες
και τα λαχανικά να αποτελούν το 50% κάθε
γεύματος, ενώ το υπόλοιπο 50% να είναι
πρωτεΐνες (όπως κρέας, ψάρι, αυγό κ.λπ.)
και υδατάνθρακες (π.χ. πατάτα, ψωμί,
μακαρόνια κ.λπ.).
Για παράδειγμα: Ένα πιάτο μακαρόνια με
κιμά αποτελείται στο μεγαλύτερο
ποσοστό από υδατάνθρακες, σε λιγότερο
από πρωτεΐνες και σε πολύ μικρότερο
ποσοστό από λαχανικά! Αν το παιδί σας
αντιδρά έντονα στα λαχανικά, εν ανάγκη
«κρύψτε» τα στη σάλτσα μακαρονιών,
λιωμένα σε σούπες ή στα μπιφτέκια.

Επίσης, σερβίρετε σαλάτες και φρούτα σε
όλα τα γεύματα, αλλά και σαν σνακς
μεταξύ των γευμάτων, δημιουργώντας με
αυτά χαρούμενα σχέδια και
ενθαρρύνοντας το παιδί να τα δοκιμάσει.
Δείξτε του πόσο αρέσουν σε εσάς οι
τροφές που θέλετε να καταναλώσει και μη
δίνετε σημασία στην ποσότητα που θα
φάει, απλώς επαινέστε το την ώρα που θα
τα τρώει.

Τα παιχνίδια, η τηλεόραση και οι
διαφόρων ειδών θόρυβοι δεν πρέπει να
χρησιμοποιούνται για να προτρέψουμε το
παιδί να φάει το φαγητό του. Τα ανωτέρω
αφενός του διδάσκουν στην πράξη την
έννοια της δωροδοκίας, αφετέρου το
αποσπούν από το φαγητό. Εναλλακτικά
αναζητήστε και διαβάστε μαζί του
παιδικά βιβλία για τη σημασία των
λαχανικών και των φρούτων στην ανάπτυξη
ενός υγιούς οργανισμού.